Şakir Gülsever –
2021 Yılı ilk 6 aylık KIDEM TAZMİNATI tavanı 7.638,96 TL olarak belirlendi. 01.01.2021 tarihinden itibaren 30.06.2021 tarihine kadar bu tavan üzerinden işçi alacakları hesaplanacaktır.
Pandemide ortalama işçi ücretlerindeki gerileme nedeniyle kıdem tazminatı tavanını yakalama imkanı her geçen gün azalmaktadır. Daha çok kıdemli işçi veya sorumlular ve beyaz yaka çalışanların bir kısmı bu imkanı bulacaktır.
Kıdem tazminatı hesaplanırken en fazla yapılan hata, bilerek veya bilmeyen yapılan diğer ödemelerin kıdem tazminatı hesabına koyulmaması ve sadece brüt ücret üzerinde yapılan eksiklikler sonucu işçilerin gerçek kıdem tazminatı üzerinden tazminat almalıdır. Bu sayede, ihbar tazminatları da eksik hesaplanmaktadır.
Kıdem tazminatı hesaplarınken son aylık brüt ücrete ilaveten son bir yılda sağlanan yan hakların 30 güne isabet eden kısmının kıdem ve ihbar tazminatına konması gerekmektedir. Yan haklara ücret dışında işçiye ödenen yol parası (servis ücreti pay) Yemek bedeli (işyerinde yenen yemek maliyeti veya yemek kartı bedeli), işveren tarafından yaptırılan Özel Sağlık Sigortası, Bireysel Emeklilik Sigortası’nın bir aylık brüt tutarı, gıda yardımı, ikramiye payı gibi ödemeler de eklenerek kıdem ve ihbar tazminatları hesabı yapılmalıdır. Bu şekilde yapılmayan kıdem ve ihbar tazminatları tam olarak işçiye ödenmediği için şirketler davalara açık hale gelmektedir. İşçi 5 yıllık zaman aşımı içinde her zaman dava açma hakkına sahiptir.
Diğer önemli bir konu ise Kıdem ve İhbar tazminatlarının bankaya yatırılması işlemlerinde yaşanmaktadır. İşten ayrılan işçiye ödenecek tazminatlar (Kıdem, ihbar, işe başlatmama, eşitlik ilkesine aykırı davranma tazminatı, kötü niyet tazminatı) işçilik alacakları gibi yatırılmaktadır. Olması gereken bu ödemlerin her birinin banka talimatında açık açık yazılması ve sigorta kesintisine tabi olmadığına dair banka talimatının son kısmında yer alan 1-7 ye kadar kodlardan 7 sigortaya tabi olmayan diye belirtmek gerekir.
Çalışanların banka hesaplarına yapılan ödemelerin SGK tarafından denetlenerek işverenden sigorta primi talep edilmektedir. Bu nedenle, işten ayrılan personelin banka talimatında hakları tek ödeme yerine alt alta gelecek şekilde ücret ve diğer ödemeler, sonra kıdem tutarı, sonra ihbar tazminatı, sonra da SGK ya tabi olmayan diğer tazminatlar yazılmalıdır. Denetim yaptığımız bazı firmalarda SGK tarafından sigortaya tabi olmadığı açıkça yazılmadığı için yıl içindeki aylara paylaştırılarak sigorta primleri talepleri yapıldığı görülmektedir.